ရုရှားလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ယူကရိန်းစွမ်းအင်ကုမ္ပဏီတွေ ထိခိုက်ပြီး နိုင်ငံတဝန်း မီးပျက်၊ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်သစ်တက်ပြီး သီတင်း ၆ ပတ် အကြာ ရာထူးကနေ နုတ်ထွက်ဖို့ ကြေညာ၊ ဒီလို တပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်တို့ တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို တော်လှန်ရာမှာ စစ်မြေပြင်ထိုးစစ်အပြင် စစ်ကောင်စီရဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းပိုင်းပါအထိနာအောင် လုပ်သင့်တဲ့အချက်တွေကို ပါမောက္ခ Zach Abuza က ရှင်းပြသွားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကန်သံရုံးယာယီတာဝန်ခံဟောင်း Priscilla Clapp က ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။မအိသန့်စင် သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
အစားအသောက်တွေမှာ စားသုံးဖို့ရက်စွဲအညွှန်းတွေကြောင့် တချို့က အစားအသောက်တွေကို စောစောစီးစီးလွှင့်ပစ်လေ့ရှိပါတယ်။ တားမြစ်ချက်နဲ့ အကြံပြုချက်မကွဲပြားဘဲ အလွယ်တကူလွှင့်ပစ်တာကြောင့် နှစ်စဉ် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာထုတ်လုပ်မှုရဲ့ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်း အလေအလွင့်ဖြစ်ရတယ်လို့ ကုလ ခန့်မှန်းပါတယ်။ မအိသန့်စင်ပြောပြပါမယ်။
ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်က ကျေးရွာပေါင်း ၂၄ ရွာ နေရပ်ပြန်သူ လူဦး ၅,၀၀၀ ကျော်လောက်ကို အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေး ပစ္စည်းတွေဖြစ်တဲ့ စောင်၊ ခြင်ထောင်၊ မီးဖိုချောင်သုံးပစ္စည်းတွေနဲ့ ဆိုလာမီးအိမ်တွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလမှာ ကူညီထောက်ပံ့ထားကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး UNHCR က ဒီနေ့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ယူကရိန်းမြို့တော်ကို ကာမီကာဇီဒရုန်းနဲ့ ရုရှားတိုက်ခိုက်ဟု ယူကရိန်းပြော၊ မလေးရှားမှာ လွှတ်တော် ဖျက်သိမ်းပြီး ရွေးကောက်ပွဲကို စောကျင်းပဖို့ရှိ၊ ဂျပန်၊ ထိုင်ဝမ်တို့မှာ လေကြောင်းသွားလာမှု ကိုဗစ်ကန့်သတ်ချက် ဖြေလျှော့၊ ဒီလို တပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုအောင်အောင်တို့ တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ဖယ်ခုံမြို့နယ်ထဲက စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေ ခိုလှုံနေတဲ့ နေရာတွေမှာ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က မကြာခဏပစ်ခတ်နေတဲ့ လက်နက်ကြီးတွေကြောင့် ဒေသခံတွေ ပြေးစရာမရှိအောင် လုံခြုံမှုကင်းမဲ့နေကြတယ်လို့ ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်အဖွဲ့နဲ့ ဒုက္ခသည်တွေက VOA ကိုပြောပါတယ်။
ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း မိုးဗြဲမြို့နယ်အတွင်း မြန်မာစစ်တပ်က လက်နက်ကြီးနဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စက်တင်ဘာလအတွင်းမှာ ကလေးငယ် ၃ ယောက် အပါအဝင် အပြစ်မဲ့ အရပ်သား ၅ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၄ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်အဖွဲ့က ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံ Kyiv ဒေသက Irpin မြို့မှာ စစ်ပွဲကြောင့် အဆောက်အအုံ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။ အခု ရုရှားတို့ အဲဒီနေရာကနေ ပြန်ပြီး ဆုတ်ခွာသွားတဲ့အတွက် မြို့ကို ပြန်ပြီးတည်ဆောက်ဖို့ မြို့ခံတော်တော်များများ ပြည်ပကနေပြန်လာနေကြပါတယ်။ Anna Kosstutschenko သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရုရှားသိမ်းပိုက် လေးမန်းမြို့ကို ယူကရိန်း ပြန်သိမ်းယူနိုင်လိုက်၊ မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်ပစ်လွှတ်မှုကြောင့် ဒေသတွင်းတင်းမာမှုမြင့်၊ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အလုပ်ပြုတ်ရဲ ပစ်ခတ်မှုနဲ့ မူကြိုကလေးအများစုနဲ့ လူ ၃၀ ကျော် သေဆုံး၊ ဒီလို တပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာသတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုအောင်အောင်တို့ တင်ဆက်ထားပါတယ်။
စစ်တပ်ကကျောထောက်နောက်ခံပေးထားတဲ့ပါတီအဖြစ် အများကသတ်မှတ်ပြောဆိုထားတဲ့ အဓိကပါတီကြီးတခုဖြစ်တဲ့ ကြံ့ခိုင်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီတွင်းမှာ ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင် အပြောင်းအလဲလုပ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေကြောင်း ပါတီနဲ့နီးစပ်သူတွေက ပြောပါတယ်။
ယူကရိန်းနယ်မြေရဲ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ရုရှားပိုင်အဖြစ် သိမ်းပိုက်၊ အမေရိကန်အရှေ့ခြမ်း အောက်ပိုင်း ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းဒဏ်ခံနေရ၊ ကမ္ဘာကိုလာ ထိခိုက်မယ့် ဥက္ကာပျံခဲကြီးတွေ လမ်းလွှဲပစ်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းစမ်းသပ်၊ ဒီလို တပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုအောင်အောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
“ဒီလိုအရေးယူတဲ့ဟာမျိုးက နောက်တောင်ကျနေပြီပေါ့နော်။ မြန်မာစစ်တပ်ကို အရေးယူသင့်တာ တော်တော်လေးကြာပြီ။ .... မြန်မာပြည်မှာ တကယ့်တကယ် စီးပွားရေးလုပ်မယ် ဆိုရင် စစ်တပ်နဲ့ မပတ်သက်လို့ မရဘူး။ နေရာတကာမှာ သူကချုပ်ကိုင်ထားတယ်။” (ဦးကျော်ဝင်း- မြန်မာ့လူ့အခွင့်အရေးကွန်ရက်ရဲ့ အမှုဆောင်ညွှန်ကြာရေးမှူး)
ဥရောပတိုက်တဝှမ်း မိုးခေါင်ရေရှားမှုအကြီးအကျယ်ရင်ဆိုင်နေရပြီး တချို့နိုင်ငံတွေမှာ စံချိန်တင် မိုးခေါင်နေပါတယ်။ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံမှာ မြစ်ရေချိန် နိမ့်နေပြီး ရေရှားနေတာကြောင့် တိရိစ္ဆာန်တွေစားဖို့ စားကျက်တွေ မလုံလောက်မှာကို လယ်သမားတွေ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ အေပီသတင်းဆောင်းပါးကို မအိသန့်စင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဗာဂျီးနီးယားပြည်နယ်က ခွေးသားဖောက်တဲ့နေရာမှာ ခွေးထောင်နဲ့ချီကို ဆေးဝါးစမ်းသပ်တဲ့နေရာမှာသုံးဖို့ သားဖောက်ထားတာ တွေ့ခဲ့ကြရပါတယ်။ ဒီဖြစ်ရပ်ကြောင့် တိရစ္ဆာန်တွေသုံးပြီး ဆေးဝါးစမ်းသပ်တာ ကျင့်ဝတ် ညီမညီ မေးခွန်းထုတ်လာပါတယ်။ Veronica Balderas Iglesias သတင်း မအိသန့်စင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာ ကွန်ဆာဗေးတစ်ပါတီခေါင်းဆောင်ကို ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ခန့်အပ်၊ အမေရိကန် လွှတ်တော်အမတ်တွေ ထိုင်ဝမ်ကျွန်း သွားရောက်မှု တရုတ် အပြင်းအထန် ဝေဖန်၊ ဒီလို တပတ်အတွင်း ထိပ်တန်းရောက် နိုင်ငံတကာသတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုစံကျော်တို့ ဆက်ပြီး ပြောပြပေးပါမယ်။
Zombie ဆဲလ်တွေ ခန္ဒာကိုယ်ထဲ စုပုံမလာအောင် ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်း ဒါမှမဟုတ် ဆေးသောက်ပြီးတော့ ထိန်းနိုင်မလားဆိုတာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက အဖြေရှာနေကြပါတယ်။ အေပီသတင်းဆောင်းပါးတပုဒ်ကို မအိသန့်စင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ယူကရိန်းက ရုရှားထိန်းချုပ် နျူကလီးယားဓာတ်အားပေးစက်ရုံ ဘေးကင်းမှုစစ်ဆေး၊ တရုတ်အစိုးရ ဝီဂါတွေအပေါ်ချိုးဖောက်မှုများ ကုလအစီရင်ခံစာထုတ်၊ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းကတော် နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ်ချခံရ၊ ဒီလို တပတ်အတွင်း ထိပ်တန်းရောက် နိုင်ငံတကာသတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုစံကျော် တင်ပြထားပါတယ်။
“နယ်စွန်နယ်ဖျားရောက်တဲ့ နေရာတွေကျတော့ ဆရာဝန်၊ ဆရာမတွေ မရှိတဲ့အတွက် ကျန်းမာရေးအခြေအနေ တော်တော်ဆိုးရွားတာတွေ ရှိတယ်။ အဓိက ကလေးငယ်တွေနဲ့ ကိုယ်ဝန်သည်တွေရယ် အာဟာရပြည့်ဝတာမရှိတော့ ရာသီတုပ်ကွေး ဖြစ်လာတဲ့အခါ သူတို့မခံနိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးတွေ ဖြစ်တာတွေလည်း ကျနော်တို့ကြားရတာပေါ့နော်။" (စစ်ဘေးရှောင်ကူညီသူ)
“...အဲဒီတော့ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းကအစ၊ လုပ်ခလစာ အလယ်ပေါ့- ပြီးတော့ တိုင်းပြည်ရဲ့ထွက်ကုန်တွေအဆုံး အကုန်လုံးကို တောက်လျှောက် တဆင့်ခံ ထိခိုက်နိုင်တယ်။ အဲလိုထိခိုက်ရင် အဆိုးသံသရာလည်တာမျိုးပေါ့-နော်၊ စီးပွါးရေးဟာ အဆိုးသံသရာလည်ပြီးတော့ ဆိုးသွားနိုင်တယ်၊ ဆိုးလည်းဆိုးနေပြီပေါ့နော်။” (စီးပွါးရေးသုံးသပ်သူ)
ယူကရိန်းလွတ်လပ်ရေးနေ့၊ ရုရှားကျူးကျော်စစ်စတဲ့ ၆ လပြည့်ဝန်းကျင်မှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေ၊ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပရာရွတ်ချန်အိုချာ ရာထူးတာဝန်ထမ်းဆောင်မှု ယာယီဆိုင်းငံ့ခံရ ဒီလိုတပတ်အတွင်း ထိပ်တန်းရောက် နိုင်ငံတကာသတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုစံကျော် တင်ပြထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
