‘ထွက်သွားပါတော့’ဆိုပြီး ကျနော့်ကို ဘယ်ကမှန်းမသိတဲ့ သတင်းရောက်လာတော့ ကျနော် အထုပ်တွေပြင်ပြီး ထွက်သွားတော့မလို့ပါပဲ။ ကျနော်ကလည်း ကျနော်ပဲ။ ‘ဟိုတယ်ခန်းခမပေးဘဲ ထွက်သွားဖို့ မဖြစ်သေးပါဘူး’လို့ တွေးမိပြီး ဟိုတယ်ကောင်တာမှာ check out လုပ်ဖို့ သွားလိုက်မိတာ၊ အဲဒီမှာ ရဲတွေနဲ့ ဆုံတာပါပဲ။(Sean Turnell)
ဂျော်ဒန်မြစ်အနောက်ဖက်ကမ်းမှာ အစ္စရေးအခြေချနေထိုင်သူတွေက ပါလက်စတိုင်းတွေအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဒီရက်ပိုင်း၊ တိုးလာကြောင့် သံလွင်ဆီအထွက်နှုန်းကျဆင်းလိမ့်မယ်လို့ ပါလက်စတိုင်း စိုက်ပျိုးရေးသမားများ သမဂ္ဂက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ VOA သတင်းထောက် Yan Boechat ပေးပို့တဲ့သတင်းလွှာကို မအိသန့်စင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့ နေရာဒေသတွေ ထပ်တိုးလာနေချိန် မွန်ပြည်နယ်မှာလည်း ကျိုက်မရောမြို့နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းတုန်းက ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေအပြီးမှာ လုံခြုံရေး ပိုပြီးတင်းကြပ်လာတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်၊ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့မှာ ကျင်းပမယ့် APEC လို့ အတိုကောက်ခေါ်တဲ့ အာရှပစိဖိတ်စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မယ့် ကမ္ဘာတဝှမ်းက နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေ ရောက်လာချိန်မှာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ကြတဲ့သူတွေလည်း ရောက်နေပြီး ဒီထဲမှာ မြန်မာတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်၊ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့မှာ ကျင်းပမယ့် အာရှပစိဖိတ် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့ APEC ညီလာခံကို တက်ရောက်မယ့် ကမ္ဘာတဝှမ်းက နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေ ရောက်လာကြပါပြီ။ ဒီအချိန်မှာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ကြတဲ့သူတွေလည်း ရောက်နေပြီး ဒီထဲမှာ မြန်မာတွေလည်း ပါဝင်တာပါ။ မအိသန့်စင်က တင်ဆက်ပေးမှာပါ။
"...အဲဒီလက်နက်တွေနဲ့ စစ်ကောင်စီက ဗုံးတွေကြဲနေတာ လူပေါင်း ၄,၀၀၀ ကျော် သေခဲ့ပြီးပြီ။ ရွာတွေ ၈၀,၀၀၀ ကျော် မီးရှို့ခဲ့ပြီးပြီ။ လူတွေဟာ သေနေတယ်၊ သောင်းနဲ့ချီပြီး အဖမ်းခံရတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် လက်နက်တွေရောင်းနေခြင်းဟာ ပြည်သူလူထုကို သတ်နေခြင်းဖြစ်တယ်။" (ဦးကိုကိုလေး-မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားမှုမဟာမိတ်)
ကမ္ဘာတဝှမ်းနိုင်ငံကို တင်သွင်းတဲ့ တရုတ်ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းတွေက ဈေးချိုသာတာကြောင့် ဝယ်သူများပါတယ်။ နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံမှာ တရုတ်ထုတ်ကုန်တွေ တင်သွင်းမှု များတာကြောင့် ဒေသခံစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေတိုးမပေါက်နိုင်ဖြစ်နေပါတယ်။ VOA သတင်းထောက် Gibson Emeka ပေးပို့တဲ့သတင်းလွှာကို မအိသန့်စင် တင်ဆက်ထားပါတယ်
မကွေးတိုင်း ဂန့်ဂေါမြို့နယ်က မင်းရွာ ရဲကင်းစခန်းကို တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့တွေက မနေ့က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြတယ်လို့ ABSDF Column 3 ရဲ့ ပြန်ကြားရေး တာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း တမူးနဲ့ ကလေးမြို့ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းတချို့ကိုလည်း ဒေသကာကွယ်ရေး တပ်တွေက ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်းက တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒတွေနဲ့ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းတိုးလုပ်လာတာနဲ့အမျှ APEC အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေလည်း အမေရိကန်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တိုးလုပ်ဖို့ အမေရိကန်ကစွဲဆောင်နေတယ်လို့ ကုန်သွယ်ရေးပညာရှင်တွေက သုံးသပ်ပါတယ်။
အရင်နှစ် အောက်တိုဘာလနှောင်းပိုင်း တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဆိုးလ်မြို့တော်က လူအုပ် မထိန်းချုပ်နိုင်ဘဲ လူအုပ်ပိလို့ သေဆုံးသူ အယောက် ၁၆၀ လောက် ရှိခဲ့တဲ့အဖြစ်မျိုး ထပ်မဖြစ်အောင် ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာသုံး စနစ်သစ်ကို အာဏာပိုင်တွေ စမ်းသပ်လေ့ကျင့်နေပါတယ်။ ရိုက်တာသတင်းဆောင်းပါးတပုဒ်ကို မအိသန့်စင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ထိုးဖောက်ရခက်တဲ့ အမေရိကန်ဈေးကွက်မှာ ဗီယက်နမ်လျှပ်စစ်ကားရောင်းဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။ အမေရိကန်ဝယ်သူတွေ လက်ခံရင် တခြားဈေးကွက်မှာလည်း ရောင်းရလွယ်မှာ ဖြစ်တာကြောင့် အမေရိကန်ဈေးကွက်ကို ဦးစားပေးနေကြောင်း VinFast ကုမ္ပဏီအကြီးအကဲက ပြောပါတယ်။ အေပီသတင်းဆောင်းပါးကို မအိသန့်စင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အရင်နှစ် အောက်တိုဘာလနှောင်းပိုင်းမှာ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဆိုးလ်မြို့တော်က လူထူထပ်တဲ့ Itaewon အီထယ်ဝမ်အရပ် လူအုပ် မထိန်းချုပ်နိုင်ဘဲ လူအုပ်ပိလို့ သေဆုံးသူ အယောက် ၁၆၀ လောက် ရှိခဲ့တဲ့အဖြစ်မျိုး ထပ်မဖြစ်အောင် ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာသုံး စနစ်သစ်ကို အာဏာပိုင်တွေ စမ်းသပ်လေ့ကျင့်နေပါတယ်။
ကနေဒါနိုင်ငံမှာတော့ ဉာဏ်ရည်တု နည်းပညာ AI သုံးပြီး ပန်းချီဆွဲတတ်ဖို့ စက်ရုပ်လက်တွေကို သင်ပေးနေ၊ အသက် ၉၂ အရွယ် အိန္ဒိယ အဖွားအို အသက် ၇ နှစ်ကလေးတွေနဲ့အတူ မူလတန်းကျောင်း တက်၊ ဒီလို ကမ္ဘာတလွှားက ထူးခြားတဲ့သတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ပြထားပါတယ်။
အစ္စရေးကို ဟာမတ်စ်အဖွဲ့ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အစ္စရေးဖက်ကလည်း ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့တချိန်တည်းမှာ အစ္စရေးနဲ့ပါလက်စတိုင်း အသီးသီးထောက်ခံသူတွေက ကမ္ဘာတဝှမ်းမြို့တွေမှာ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် လော့အိန်ဂျလိစ်မြို့မှာလည်း အလားတူပါ။
နာမည်ကျော်သရဲကားထဲက ဇာတ်ကောင် Chucky အရုပ် မက္ကဆီကိုမှာ ရဲဖမ်းခံရ၊ ပေါင် ၃၀၀၀ နီးပါး လေးတဲ့ ကမ္ဘာ့အလေးဆုံး ရွှေဖရုံသီး စံချိန်သစ် တင်၊ ဒီလို ကမ္ဘာတလွှားက ထူးခြားတဲ့သတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီနှစ်ထဲ မိုးအကြီးအကျယ် ရွာသွန်းမှုတွေနဲ့အတူ ရေကြီးရေလျှံမှုတွေကြောင့် လယ်ယာ မြေတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုတွေ ကြုံနေရပါတယ်။
ဂျပန်မှာ သိပ္ပံကာတွန်းထဲကလို လူစီးထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ ဧရာမစက်ရုပ်ကြီးကို ဒေါ်လာ ၃ သန်းနဲ့ ရောင်း၊ မွန်တီနီဂရိုးနိုင်ငံမှာ မွှေ့ယာပေါ် နားနားနေနေ လဲလျောင်းပြီး စံချိန်ချိုးနိုင်ဖို့ အပျင်းထူပြိုင်ပွဲကျင်းပ၊ ဒီလို ကမ္ဘာတလွှားက ထူးခြားတဲ့သတင်းတွေကို မအိသန့်စင်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ပြထားပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ အရင်တုန်းက တောင်းရမ်းစားသောက်ခဲ့တဲ့ လိင်ပြောင်းထားသူအမျိုးသမီး တယောက်ဟာ အခုတော့ ပရဟိတအလှူငွေအထောက်အပံ့နဲ့ လျှပ်စစ်သုံးဘီးနင်းတဲ့အလုပ်ကို ပြောင်းလုပ်နေပါပြီ။ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ လိင်ပြောင်းထားသူတွေရဲ့ဘဝတွေကို မြှင့်တင်ဖို့ ပရဟိတအဖွဲ့က လျှပ်စစ်ယာဉ်ငယ်တွေကို လှူဒါန်းထားတာပါ။
ချီလီစစ်ရေးပြ ချီတက်ပွဲမှာ ရဲဝန်ထမ်းခွေးတွေပါဝင်၊ ဟောလီးဝုဒ်ရုပ်ရှင်အထူးပွဲကို ခွေးအကောင် နှစ်ရာကျော်တက်ရောက် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် ချိုး၊ ဘီလူးနေတဲ့ အိမ်လိုဖန်တီးထားတဲ့ တည်းခိုခန်း၊ ဒီလို သတင်းဆန်းတွေကို ထူးခြားဆန်းပြားသတင်းများအစီအစဉ်မှာ ကိုစံကျော်နဲ့ မအိသန့်စင်တို့ တင်ဆက်ထားပါတယ်။
စစ်မက်ပဋိပက္ခ၊ နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခတွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို နိုင်ငံတကာက အာရုံစိုက်ပြီး လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်သူတွေ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိအောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့၊ အာရှဒေသ လက်ထောက် ညွှန်ကြားရေးမှူး Phil Robertson က ပြောပါတယ်။ မအိသန့်စင် မေးမြန်းထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
