စစ်တွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက တပ်နဲ့ AA ကြား အပြန်အလှန်ဖမ်းဆီးမှုတွေ ရှိခဲ့တာကြောင့် လုံခြုံရေးတင်းကျပ်ထားပြီ ရေကြောင်းခရီး သွားလာနေတဲ့ ရေယာဉ်တွေကို စစ်ကောင်စီက ပိတ်ထားပါတယ်။ဒါကြောင့်လည်း ခရီးသည်တွေနဲ့ ရေလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူတွေ အခက်ကြုံနေရပါတယ်။
နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နေပြည်တော်အချုပ်ထောင်ပို့ပြီး နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်အမှု စတင်စစ်ဆေး၊ အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး စစ်ကောင်စီဖိတ်ကြားမှု အာဆီယံဝေဖန်ခံရ၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံနဲ့ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှာ မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေး၊ အိန္ဒိယ၊ အာဆီယံ ဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး မြန်မာစစ်ကောင်စီ မတက်ရ၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက လွတ်လပ်တဲ့သတင်း မီဒီယာတွေအနေနဲ့ သတင်းအချက်အလက် မရအောင် တားမြစ်ခံနေရသလို ၊ လွတ်လပ်စွာ ဖော်ပြရေးသားခွင့်လည်း ကန့်သတ်မှုနဲ့ ကြုံနေရပါတယ်။ စာနယ်ဇင်းကျင့်ဝတ်နဲ့အညီ လုပ်ကိုင်ကြပေမယ့် အပြစ်ပေး အရေးယူတာတွေနဲ့ သတင်းသမားတွေ ရင်ဆိုင်နေကြရတာပါ။
စစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင်သူတချို့ကို သေဒဏ်စီရင်မယ့်ကိစ္စ နိုင်ငံတကာက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်ဝေဖန်၊ အိန္ဒိယမှာ ကျင်းပမယ့် အာဆီယံ၊ အိန္ဒိယ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းဝေးပွဲ မြန်မာစစ်ကောင်စီဝန်ကြီး မဖိတ်လို့ အိန္ဒိယက ပြော၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက ကျောင်းတက်တဲ့ကလေး ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းထိ ကျဆင်း၊ နိုင်ငံတွင်း စစ်ပွဲတွေကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ထွက်ပြေးနေရသူ တသန်းကျော်ထိရောက်၊ အရှေ့တောင်အာရှမှာ မြန်မာဟာ မက်စိတ်ကြွဆေးပြား ထုတ်လုပ်တဲ့ အဓိကနေရာဖြစ်လာ၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
နိုင်ငံတွင်းငွေပေးချေမှုအားလုံး မြန်မာကျပ်ငွေသုံးဖို့ ဗဟိုဘဏ်ထုတ်ပြန်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရောက် ရိုဟင်ဂျာအရေး မမေ့ကြဖို့ ကုလသမဂ္ဂ သတိပေး၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံကနေ ပေါက်ကြားလာတဲ့ လျို့ဝှက်စာရင်းတခုအရ တရုတ်နိုင်ငံမှာUyghur လူနည်းစုဝင် ၂၅ ယောက်မှာ တယောက်လောက် အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ဆက်စပ်ပြီး တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဖမ်းဆီး အကျဉ်းချတာကိုခံနေရတယ်လို့ AP သတင်းမှာ ဖေါ်ပြပါတယ်။ ကမ္ဘာမှာဖမ်းဆီးခံရမှုနှုန်း အများဆုံး နေရာလို့ သတ်မှတ်ထားကြပါတယ်။ နန်းလောင်ဝ်ဆက်ပြီးတင်ပြမှာပါ။
ပျားမျိုးစိတ်အမျိုးမျိုး ဆက်လက်ရှင်သန်ရေး ကုလသမဂ္ဂ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ FAO ကဆောင်ရွက်နေပေမဲ့ စိုက်ပျိုးရေလုပ်ငန်းတွေ၊ လူနေအိမ်ယာ တိုးချဲ့တာတွေနဲ့ ဓာတုပိုးသတ်ဆေးတွေကြောင့် ကမ္ဘာတဝန်း ပျားကောင်ရေတွေ စိုးရိမ်စရာနှုန်းနဲ့ ကျဆင်းလာနေပါတယ်။ အေပီသတင်းကိုအခြေခံပြီး နန်းလောင်ဝ် တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာစစ်ကောင်စီအပေါ် အရေးယူဒဏ်ခတ်မှု တိုးမြှင့်ရေး NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ ကန်အမတ်များ ဝါရှင်တန်မှာ ဆွေးနွေး၊ မြန်မာမြေမြှုပ်မိုင်းကြောင့် ပထမ ၃ လ အတွင်း သေကြေထိခိုက်သူ ရာကျော်၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ပူနွေးမှု အဓိဖြစ်စေတဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် နဲ့မီသိန်းဓာတ်ငွေ့တွေဟာအမြင့်ဆုံးစံချိန်ထက်၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာကျော်လွန်လာတယ်လို့WMO ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ အဲဒီအခြေအနေတွေထိန်းချုပ်နိုင်အောင် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုလျှော့ချရမယ်လို့လည်း ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးက သတိပေးနေပါတယ်။ နန်းလောင်ဝ်တင်ပြထားပါတယ်
အမေရိကန်၊ အာဆီယံထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ မြန်မာစစ်ကောင်စီကိုယ်စားလှယ်မပါ၊ အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကန် ဒုနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ တွေ့ဆုံ၊ ရွာမီးရှို့ခံ ဒေသခံများ အိုးအိမ်စွန့်ထွက်ပြေး အရေအတွက် ပိုများ၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အာဏာသိမ်းဖိနှိပ်မှုကြားက သတင်းမှန်တင်ပြဖို့ကြိုးစားတဲ့ မြန်မာသတင်းထောက်များ ကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ချီးကျူး၊ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေး အာဆီယံဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပ၊ မြေမြှုပ်မိုင်းကြောင့် ထိခိုက်မှု ပိုမြင့်၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အဂတိလိုက်စားမှုစွဲချက်နဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို စစ်ကောင်စီထောင်ဒဏ်ချမှု နိုင်ငံတကာဝေဖန်၊ မြန်မာဆိုင်ရာအထူးသံကိုယ်စားလှယ် ထိုင်းခန့်အပ်၊ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ စီးပွားရေးတွဲမလုပ်ဖို့ အရပ်ဖက်အဖွဲ့တွေ တရုတ်အစိုးရကို တိုက်တွန်း၊ ဒီလိုတပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်မှုဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက် ကင်းလွတ်ခွင့်စာရင်း စစ်ကောင်စီထုတ်ပြန်၊ လူထုစည်းလုံးညီညွတ်ဖို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် စကားပါး၊ စစ်ပွဲတွေကြောင့် ထွက်ပြေးနေရသူတွေ လေဒဏ်မိုးဒဏ်နဲ့ ထပ်ကြုံ၊ ဒီလို ထိပ်တန်းရောက် တပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အာဏာသိမ်းကာလ ၂ ကြိမ်မြောက်ကြုံရတဲ့ ဒီနှစ်သင်္ကြန် တော်တော်ကို ခြောက်ခြောက်ကပ်ကပ်ဖြစ်၊ စစ်ကောင်စီရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းမှု မီးရှို့ခံရတဲ့ရွာတွေရဲ့ ဂြိုလ်တုမှတ်တမ်းရုပ်ပုံတွေ ထွက်လာ၊ ဒီလို ထိပ်တန်းရောက် တပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဇော်ဝင်းလှိုင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
“လမ်း ၃၀ နားမှာ နေတာပါ။ ၁၀ နှစ်ကျော်ပြီ။ မနက်က လာဖွင့်ပေမယ့် ဒီအနီးအနားက ဘယ်သူမှသွားမကြည့်ကြဘူး။ သူတို့လူတွေနဲ့သူတို့ ပြည့်နေတာပဲ။ လုံခြုံရေးကလည်း ကျပ်တယ်။ ဆေးလိပ်နဲ့မီးခြစ်တောင်ယူမရဘူး။ အရင် ကဆို ဒီနားမှာဈေးသည်တွေနဲ့ ရှုပ်ယှက်က်ခတ်နေတာ။ အဲဒီထဲလည်း ဝင်မရောင်းရဘူးလေ။ (မြို့တော်ဝန်မဏ္ဍပ်နားက ဒေသခံ)
“၈ နာရီ ၁၂ မိနစ်လောက်မှာ မီးတောက်တွေတက်လာတာ။ ပေါက်မြို့နယ်နဲ့ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်က တောင်ဘက် မြောက်ဘက်။ တောင်ဘက်က ရှင်လှ။ ကျနော်တို့က တောင်ချို။ ရှင်လှနဲ့တောင်ချိုက သူတို့လာတဲ့လမ်းကြောတည့်တည့် အကုန်ရှို့ခဲ့တာ။ ကျနော်တို့နားမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်တာ တခုမှမရှိဘူး။” (ပေါက်မြို့နယ်၊ တောင်ချိုဒေသခံ)
မြန်မာစစ်တပ်ကို ထိရောက်စွာ အရေးယူနိုင်မယ့် မူကြမ်းတရပ်ကို အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော် အတည်ပြု၊ ဗဟိုဘဏ်က ချမှတ်လိုက်တဲ့ နိုင်ငံခြားငွေ ထိန်းချုပ်တဲ့ ဥပဒေသစ်ကြောင့် စီးပွါးရေးကမောက်ကမ ဖြစ်လာနိုင်ချေရှိ၊ ဒီလို ထိပ်တန်းရောက် တပတ်အတွင်း မြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောင်ဝ်နဲ့ ကိုဝင်းခန့်မောင် တင်ပြထားပါတယ်။
"ညီမတို့ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ လုပ်ရမယ့်အချက်ကတော့ စစ်ကောင်စီကလုပ်တဲ့ သင်္ကြန်ပွဲမှာ မပါဝင်၊ မဆင်နွှဲဖို့ပေါ့။ သူတို့ဆီက အာဏာပြန်မရမချင်း၊ ဒီမိုကရေစီ မရမချင်းတော့ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေ၊ သင်္ကြန်ပွဲတွေ ပါဝင်ဆင်နွှဲဖို့ မရှိပါဘူးရှင့်။ ခရီးတွေ ဘာတွေလည်း မသွားဖြစ်ဘူးရှင့်၊ စိတ်မလုံလို့လေ။"(မသဉ္ဇာ၊ ရန်ကုန်မြို့)
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
