တူရကီနိုင်ငံ၊ ဆော်ဒီအာရေးဗျကောင်စစ်ဝန်ရုံးမှာ ဂျာနယ်လစ် Jamal Khashoggi အသတ်ခံလိုက်ရတာဟာ လူ့အခွင့်အရေးသတင်းတွေကို လိုက်ရတာ ဘယ်လောက် အန္တရာယ်များတယ်ဆိုတာ နိုင်ငံတကာက ပိုမိုသဘောပေါက်လာကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဟာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ရှိတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဘာသာခြားတွေအပေါ် ခွဲခြားဖိနှိပ်မှုတွေဟာ အရင်ကစစ်အာဏာရှင်စနစ်ရဲ့ ဆိုးမွေနဲ့ သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုတွေကြောင့်လို့ မင်းသုည (ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်) လို့ လူသိများတဲ့ ဆရာတော် ဦးဣဿရိယ မိန့်ကြားပါတယ်။ VOA မြန်မာပိုင်းအယ်ဒီတာ ဦးကျော်ဇံသာ တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။
မေ ၁၅၊ ၂၀၁၉ - စေတနာမှန်ပေမယ့် လုပ်နည်းလုပ်ဟန်တချို့ မှားယွင်းခဲ့တယ်လို့ နှစ် (၂၀) နီးပါးထောင်ထဲမှာ နေခဲ့ဖူးတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း လက်ရှိလူအခွင့်အရေး ရှေ့နေကြီး ဦးသိန်းသန်းဦး က ပြောဆိုပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို ဦးသိန်းသန်းဦးနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
မလေးရှားနိုင်ငံမှာ Mahathir Mohamad ဦးဆောင်တဲ့ Pakatan Harapan အစိုးရဟာ အခက်အခဲတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေတဲ့ ပထမတနှစ်တာ ကာလကို ကျော်လွန်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အောင်မြင်မှုတချို့ ရှိခဲ့ပေမဲ့ ဒီပထမနှစ် သက်တမ်းအတွင်း ဆုံးရှုံးမှုတွေ နောက်ပြန်လှည့်ခဲ့ရတဲ့ ဖြစ်ရပ် တွေလည်း အများအပြား ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
မေ ၈၊ ၂၀၁၉ - မဲအများစုအနိုင်ရတဲ့ ပါတီတရပ်အနေနဲ့သော်၎င်း ဘာမှလုပ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေမရှိဘူးလို့ ANP ပါတီ ဒု-ဥက္ကဌလည်းဖြစ်၊ တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေလည်းဖြစ်တဲ့ ဒေါ်အေးနုစိန် က ဆိုပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို ဒေါ်အေးနုစိန် နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
မေ ၀၁၊ ၂၀၁၉ - ဒီတကြိမ်ဆွေးနွေးမှုဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးမျှော်လင့်ချက်အတွက် လမ်းစဖြစ်လာနိုင်ပါသလား၊ VOA ရန်ကုန်အခြေစိုက်သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
အင်ဒိုနီးရှားဟာ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ရေပိုင်နက် ပြဿနာ ရှိနေပေမဲ့ သမ္မတ Joko Widodo ကတော့ရွေးကောက်ပွဲ နိုင်ပြီးတဲ့နောက် တရုတ်အပေါ် ပျော့ပျောင်းတဲ့ သဘောထား ထားရှိလာလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ရပါတယ်။
ဧပြီ ၂၄၊ ၂၀၁၉ - ဧရာဝတီကို ပြန်ရွေးမယ်ဆိုတဲ့ ကြွေးကြော်သံနဲ့ ပြုလုပ်နေတဲ့လှုပ်ရှားမှုဟာ တကယ်ရွေးယူမယ်ဆိုတာထက် မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကို လူထုက လက်မခံကြောင်းပြသလိုတဲ့ လှုပ်ရှားမှုသာ ဖြစ်တယ်လို့ ဒီလှုပ်ရှားမှုမှာပါဝင်တဲ့ တက်ကြွသူတဦးဖြစ်တဲ့ ကာတွန်းအော်ပီကျယ် က ဆိုပါတယ်။
ဧပြီ ၁၇၊ ၂၀၁၉ - အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ အလားတူ ပဋိပက္ခတွေ ဘာကြောင့် နည်းပါးရသလဲ ဆိုတာတွေကို ၁၉၉၀ ပြည့်ရွေးကောက်ပွဲ ပြည့်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ဒေါက်တာတင့်ဆွေနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
ဧပြီ ၁၀၊ ၂၀၁၉ - မြောက်ဦးယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်ဒေသ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း" ဥက္ကဌ ရှေးဟောင်းသုတေသန ပညာရှင် ဒေါ်ခင်သန်း က ဆိုပါတယ်။ ဒီအန္တရာယ်ကို ဘယ်လိုရှောင်လွှဲကြမလဲဆိုတာ ဒေါ်ခင်သန်း နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
အမေရိကန်-တူရကီ နှစ်နိုင်ငံကြား တင်းမာမှု ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာတဲ့အတွက် ဆက်ဆံရေး ပြတ်တောက် သွားလေမလားဆိုတာ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်လာနေပါတယ်။
ဧပြီ ၃၊ ၂၀၁၉ - NCA လက်မှတ်မထိုးထားတဲ့ AA နဲ့ အစိုးရတို့ ဆွေးနွေးဖို့ အပြန်အလှန် သဘောတူညီကြတာဟာ အလားအလာကောင်း ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို ဦးသုဝေနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
မတ် ၂၇၊ ၂၀၁၉ - မျိုးချစ်စိတ်မှာ အတိုင်းအဆ ဘယ်လို ရှိသင့်သလဲဆိုတာ မြန်မာ့အခြေအနေ သမိုင်းကြောင်းနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး အမေရိကန် Georgetown တက္ကသိုလ်ဂုဏ်ထူးဆောင်ပါမောက္ခ Steinberg နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
မကြာမီ ကျင်းပတော့မယ့် ထိုင်းနိုင်ငံရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု အင်အားကောင်းလာလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ရှိနေပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာလည်း ယခင် ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ ကြုံခဲ့ဖူးသလို မဲဝယ်ယူတဲ့ ဓလေ့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ထိခိုက်နိုင်ဖွယ် မရှိဘူးလို့လည်း ယူဆနေကြတာပါ။
တရုတ်နိုင်ငံအတွက် ပထမဦးဆုံး ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေကို ထိတ်တန်းဥပဒေပြုအဖွဲ့က ဒီသီတင်းပတ်အတွင်း အတည်ပြုမယ်လို့ မျှော်လင့်ရပါတယ်။
မတ် ၁၃၊ ၂၀၁၉ - ဘယ်လိုအဖြေရှာသင့်သလဲဆိုတာကို မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးမောင်မောင်စိုးနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံဟာ စစ်ရေးအသုံးစာရိတ်ကို လျှော့ချပေမယ့် ရေပြင်ပိုင်နက် ချဲ့ထွင်ရေးအတွက်တော့ အခြားအရင်းအမြစ်တွေကို အသုံးပြုဖွယ် ရှိနေပါတယ်။
မတ် ၆၊ ၂၀၁၉ - လက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံကို တိုင်းပြည်ငြိမ်းချမ်းတိုးတက်စေမယ့် ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ အစားထိုးနိုင်ရေးအတွက် လူထုလှုပ်ရှားမှုနည်းနဲ့သာ ဖြစ်နိုင်မယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ လူအခွင့်အရေးရှေ့နေ ဦးအောင်ထူးနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
ဆော်ဒီအာရေဗျ နိုင်ငံအိမ်ရှေ့မင်းသား Mohammad Bin Salman တရုတ်နိုင်ငံ Beijing မြို့တော်ကို ၂ ရက်ကြာခရီးစဉ် အဖြစ် ကြသပတေးနေ့ကဆိုက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။
ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၀၊ ၂၀၁၉ - ရွေးကောက်ပွဲကို ဘယ်လို ရိုက်ခတ်နိုင်သလဲဆိုတာ မြန်မာပြည်မှာအခြေစိုက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီး အခုမှ ဝါရှင်တန်ဒီစီ ကို ပြန်လည်ရောက်ရှိလာတဲ့ VOA ဝိုင်းတော်သား ကိုကျော်ကျော်သိန်း နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
