မြန်မာစစ်တပ်ဟာ တရုတ်ရဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ မြေမြှုပ်မိုင်းတွေကို တိုးမြှင့်အသုံးပြနေတနဲ့အကြောင်း မြန်မာ့အရေး အကဲခတ်တွေက သတိပေးပြောဆိုတာကို ဂျပန်နိုင်ငံထုတ် နစ်ကေးအေးရှားသတင်းမှာ ဖေါ်ပြပါတယ်။
၂၀၂၂ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ရက်နေ့ကတည်းက ယူကရိန်းကို ရုရှားက ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ အခုဆိုရင် ရက်ပေါင်း ၅၀၀ နီးပါးရှိသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ပွဲစတင်ချိန်ကနေ ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇူလိုင် ၃ ရက်နေ့အထိ ရုရှားရဲ့ နယ်မြေထိန်းချုပ်မှုကို ပုံဖော်ထားတဲ့ ပုံပြရုပ်သံတခုကို AFP သတင်းဌာနက တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ဇူလိုင်လ ၄ ရက်နေ့ အမေရိကန်လွတ်လပ်ရေးနေ့မှာ နှစ်စဉ်ကျင်းပလေ့ရှိတဲ့ ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်က အစားအစာပွဲတော်တခုအတွင်း သာမန်နဲ့မတူတဲ့ အစားပြိုင်ပွဲတခုပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီပြိုင်ပွဲဟာ ၁၉ ရာစုကတည်းက စတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့တာလို့လည်း အဆိုရှိပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တဝှမ်းမှာ ၂၄၇နှစ်မြောက် အမေရိကန်လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေ အခမ်းအနားတွေ ကျင်းပနေကြသလို၊ သမ္မတအိမ်ဖြူတော် လွတ်လပ်ရေးနေ့အခမ်းအနားမှာလည်း သမ္မတဘိုင်ဒန်က အမေရိကန်စစ်တပ်မိသားစုတွေကို ဂုဏ်ပြုနှုတ်ခွန်းဆက်စကား ပြောဆိုပါတယ်။
ဂျော်ဒန်မြစ်အနောက်ဖက်ကမ်း သိမ်းပိုက်ခံပါလက်စတိုင်းဒေသတွင်းက Jenin ဒုက္ခသည်စခန်းအတွင်း အစ္စရေးက စစ်ဆင်ပြီး စခန်းအတွင်း လက်နက်ကိုင်ပါလက်စတိုင်းအုပ်စုတွေကို ရှာဖွေစစ်ဆေးတာတွေ လုပ်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက်၊ အင်္ဂါနေ့မှာတော့ အစ္စရေးတပ်တွေ စခန်းကနေ ပြန်လည် စတင်ရုပ်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။
အီလွန်မတ်စ် ပိုင်တွစ်တာ လူမှုကွန်ရက်ဟာ ဒီသီတင်းပတ်ကုန်ထဲမှာ သုံးစွဲသူတွေကို ကန့်သတ်မှုတွေ ထပ်မံ လုပ်ဆောင်ခဲ့သလို ပြိုင်ဘက် ဖေ့စ်ဘွတ် လူမှုကွန်ရက် တည်ထောင်သူ မတ်ဇူကာဘတ် ကလည်း ဒီအပတ်ထဲမှာပဲ တွစ်တာ နဲ့ အပြိုင် အက်ပ် တခု စတင်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေလို့ တွစ်တာ အတွက် စိန်ခေါ်မှု အသစ်တွေ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။
အာဖဂန်မှာ အမျိုးသမီးတွေစီမံလုပ်ကိုင်ကြတဲ့ အလှပြင်ဆိုင် ရာဂဏန်းကို တလအတွင်း ပိတ်ပစ်ဖို့ တာလီဘန်အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာပိုင်တွေက အမိန့်ထုတ်လိုက်ပါတယ်။
ရုရှားနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီးဟာ ရုရှားကဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ Wall Street Journal သတင်းထောက် Evan Gershkovich ကို မော်စကိုမှာ တနင်းလာနေ့က သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့တယ်လို့ The Wall Street သတင်းစာက ရေးပါတယ်။
တနင်းလာနေအစောပိုင်းမှာ သိမ်းပိုက်ခံ အနောက်ဖက်ကမ်းမှာရှိတဲ့ စစ်သွေးကြွတွေအမာခံစခန်းတခုကို အစ္စရေးက အဝေးထိန်းဒရုန်းတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်ရာမှာ၊ ပါလက်စတိုင်း ၈ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးပြီး လူ ၅၀ ဒဏ်ရာရထားတယ်လို့ ပါလက်စတိုင်း ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။
ဟားဗတ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းဝင်ခွင့် ဆုံးဖြတ်ရာမှာ လူဖြူ ကျောင်းသားဟောင်း အများစုရဲ့ မျိုးဆက်တွေ အစဥ်အဆက်ကို ဦးစားပေးတဲ့ ကျောင်းဝင်ခွင့်က တခြား လူနည်းစု ကျောင်းသားတွေ အပေါ် တရာမျှတမှု မရှိဘူး ဆိုပြီး ပြည်သူ့ အခွင့်အရေး တောင်းဆိုလှုပ်ရှားတဲ့ ဥပဒေ အဖွဲ့ တဖွဲ့က တရားစွဲဆိုလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာစစ်ကောင်စီ စစ်တပ်ကို စစ်လက်နက်တင်သွင်းရာမှာ စင်ကာပူအခြေစိုက် ကုမ္ပဏီ နောက်ထပ် ၉၁ ခု ပါဝင်ပတ်သက်နေတယ်လို့ စင်ကာပူအခြေစိုက် CNA သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါတယ်။
ဆူဒန် နိုင်ငံမှာ စစ်တပ်နဲ့ ပြည်သူ့စစ် RSF အဖွဲ့တို့ တိုက်ခိုက်နေကြတာ ၁၂ ပတ်ထဲ ဝင်လာပြီး အနောက်နိုင်ငံတွေ က ကြိုးစားကြပေမဲ့၊ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း နဲ့ အဆုံးသတ်ဖို့တော့ မမြင်နိုင်သေးပါဘူး။
အမေရိကန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် ဟာ နေတိုး ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ကျင်းပမယ့် လစ်သူရေးနီးယား အပါအဝင်၊ ငါးရက်ကြာ ဥရောပ သုံးနိုင်ငံ ခရီး ကို လာမယ့် တစ်ပါတ်အကြာမှာ ထွက်မယ်လို့ အိမ်ဖြူတော် က တနင်္ဂနွေနေ့ က ပြောပါတယ်။
လူမျိုးရေးပဋိပက္ခတွေနဲ့ မငြိမ်မသက်ဖြစ်နေတဲ့ မြန်မာနဲ့နယ်ချင်းစပ် အိန္ဒိယနိုင်ငံ Manipur ပြည်နယ်မှာ တနင်းနွေနေ့ လင်းအားကြီးပိုင်းက လူမျိုးရေးအဓိကရုဏ်းတွေ ထပ်ဖြစ်ပြီး လူ သုံးဦး သေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့ ရိုက်တာသတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
ပြင်သစ်နိုင်ငံမှာ ဆယ်ကျော်သက် လူငယ်တဦး ရဲလက်ချက်နဲ့ သေဆုံးတဲ့အပေါ် မကျေနပ်မှုကြောင့် ဆူပူဆန္ဒပြမှုတွေ ၅ ရက်မြောက်နေ့မှာ ဖမ်းဆီးခံရသူ ၇၀၀ ကျော် ရှိတယ်လို့ ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာနက ဒီနေ့ပဲ ပြောလိုက်ပါတယ်။
ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ပတ်သက်ရင် အကူအညီတွေပေးဖို့ အလေးပေးလုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ အရင်ကလုပ်ရပ်တွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်နေကြောင်း တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ Yoon Suk Yeol က တနင်္ဂနွေနေ့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု Indiana ပြည်နယ်မှာ ဒီလ ဇူလိုင်လကို မြန်မာ-အမေရိကန်လအဖြစ် ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ Indiana ပြည်နယ်မှာ မြန်မာလူမှုအသိုင်းအဝိုင်း ကြီးထွားလာတာနဲ့အမျှ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု အားကောင်းလာတယ်လို့လည်း ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး Eric Holcomb က ပြောပါတယ်။
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု မေရီလန်းပြည်နယ်၊ ဘော်လတီမိုးမြို့က ညဘက်ပါတီပွဲတခုမှာ လူ ၃၀ လောက် ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရတယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ Brooklyn အရပ်က ရပ်ကွက်ပါတီပွဲမှာ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ၂ ဦးသေဆုံးပြီး၊ ဒဏ်ရာရသူတွေထဲမှာ ၃ ဦးရဲ့ အခြေအနေက စိုးရိမ်ရတယ်လို့လည်း ရဲတပ်ဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
ကယားပြည်နယ် ဒေသအခေါ် ကရင်နီနယ်က စစ်တပ်လက်အောက်ခံ နယ်ခြားစောင့်တပ်အဖြစ် အသွင်ပြောင်းခဲ့တဲ့ ကလလတ ကရင်နီတပ်ဟာ အခုတော့ စစ်တပ်ကို ပထမဆုံး ပြန်လည်တိုက်ခိုက်နေပါတယ်။
အရှေ့တီမောလို့ လူအများသိကြတဲ့ Timor-Leste နိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင် Xanana Gusmao (ရှာနာနာ ဂပ်စ်မာအို) ဟာ ဝန်ကြီးချုပ်သစ်အဖြစ် ဒီနေ့ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့ပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
